szukaj:
strona główna | e-kartki | encyklopedia cytatów | encyklopedia wierszy | RSS
Encyklopedia autorów

[ A |  B |  C |  D |  E |  F |  G |  H |  I |  J |  K |  L |  Ł |  M |  N |  O |  P |  Q |  R |  S |  Ś |  T |  U |  V |  W |  Z |  Ź |  Ż ]

Baka, Józef
ks. Józef Baka SJ herbu Masalski Książę III (ur. 18 marca 1707 lub 1706, zm. 2 czerwca 1780 w Warszawie), poeta polski doby późnego baroku. Obok Benedykta Chmielowskiego i Jędrzeja Kitowicza jeden z bardziej znanych przedstawicieli kultury czasów saskich i wczesnego okresu panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Pochodził z Białorusi, kształcił się w Akademii Wileńskiej, gdzie w 1773 otrzymał tytuł doktora teologii. Duszpasterz i ewangelizator ludu wiejskiego Litwy i Białorusi, fundator Missio Bakana.

Autor poezji religijnej, "Uwag rzeczy ostatecznych i złości grzechowej" i "Uwag śmierci niechybnej". Utwory zamieszczone w tych zbiorach bywają używane jako przykłady skrajnie złego smaku poetyckiego, jaki ukształtował się pod koniec doby baroku (szczególnie często w tym kontekście przedstawiany jest utwór "Młodym uwaga"). Jednocześnie część krytyki literackiej znajduje w twórczości Baki elementy poezji metafizycznej i porównuje go np. do Johna Donne'a. Dawniej uważany za wzór pospolitości, złego smaku i prostej głupoty - obecnie czasem widzi się w nim prekursora surrealizmu, poezji lingwistycznej, nowatora, poetę o wielkiej fantazji i intuicji językowej (cenny rym "do Rygi po figi" czy "nie bądź tłuszczem" czy jak "masło / niejednemu życie zgasło") - porównuje się go nawet z markizem de Sade.

Czasopismo Fronda ustanowiło nagrodę poetycką jego imienia (w pierwszej edycji w 1995 zwyciężył Wojciech Wencel).

Jego związki z umysłowością współczesną Jarosław Marek Rymkiewicz poetycko ujmuje w ostatnim wersie Kolędy księdza Baki: "O Jezu, gadam wierszem, albo coś mną gada".
Bookmark and Share
Wiersze
1 2 > >>

© 2004-2010 Kontakt. Wszelkie prawa zastrzeżone Regulamin Zgłoś problem/błąd Poleć nas RSS